قسمت قبلی این مطلب را در اینجا بخوانید
دکتر امیرحسین توفیق – ونکوور
همان‌طور که در مطلب قبلی گفته شد، تنها تفاوتی که مشاوران مهاجرت و وکلای مهاجرت از لحاظ اختیارات کاری با هم دارند، در ارتباط با حضور یا عدم حضور در دادگاه فدرال کاناداست و در صورتی که پروندهٔ مهاجرتی‌ای مردود شود، تنها وکلای مهاجرت اجازهٔ حضور در دادگاه و دفاع از موکل خود را دارند. لازم به توضیح است که بعضی پرونده‌های مهاجرتی از قبیل اسپانسرشیپی، تمدید کارت اقامت دائم در صورت مردود شدن در Immigration Appeal Division (IAD) بررسی می‌شود که در آنجا مشاوران مهاجرت هم امکان حضور و دفاع از موکل خود را دارند.
در هر حال، همان‌طور که گفته شد، جدال بین کانون وکلای کانادا و کانون مشاوران مهاجرت کانادا در ظاهر به میزان دانش و تخصص اعضای این دو سازمان مرتبط است، اما در اصل اختلاف بین این دو نهاد به‌شرح زیر است:
در کانادا، مشاغل مشخص و زیادی هستند که ارائهٔ خدمات در آن مشاغل مستلزم داشتن مجوزهای قانونی یا لایسنس است از جمله کلیهٔ متخصصان گروه پزشکی، مشاوران، وکلا و مترجمان. تمامی افرادی که قصد ارائهٔ خدمات در یکی از این گروه‌ها را دارند، می‌بایستی پس از طی مراحلی مجوز یا لایسنس مربوطه را دریافت کنند و پس از آن نسبت به ارائهٔ خدمات اقدام نمایند. سازمان‌های مذکور که از طرف دولت معرفی شده‌اند، وظیفه دارند نظارت کامل و دقیق بر عملکرد اعضای خود و همچنین افراد یا سازمان‌های دریافت‌کنندهٔ این خدمات را داشته باشند.
در بین این سازمان‌ها، تنها کانون وکلای کانادا و همچنین سازمان‌های مرتبط به گروه‌های پزشکی، به‌طور کامل و درست به وظایف خود عمل می‌کنند. بدین معنی که این سازمان‌ها، علاوه بر آنکه بر عملکرد اعضای خود نظارت دارند، از آن‌ها در مواردی که مورد هجمه قرار می‌گیرند نیز دفاع می‌کنند و همچنین بر عملکرد دریافت‌کنندگان این خدمات نیز نظارت دارند. برای روشن شدن دقیق مطلب، به عملکرد کانون وکلای کانادا پرداخته می‌شود.
تأسیس شرکت حقوقی، انجام فعالیت‌های حقوقی، نظارت بر اعضای کانون وکلا، دفاع قانونی از اعضایی که مورد هجمه قرار گرفته‌اند و موارد دیگر، می‌بایستی با تأیید و دریافت مجوز از کانون وکلا صورت پذیرد. به‌عنوان مثال، یک فرد عادی، اجازهٔ تأسیس سازمان حقوقی یا انجام فعالیت حقوقی را ندارد. در مقابل، کانون مشاوران مهاجرت کانادا، که تنها وظیفه‌اش نظارت بر اعضای خود است، روی افراد عادی و بدون مجوز که قصد تأسیس شرکت مهاجرتی و انجام امور مرتبط را دارند، هیچ نظارت و محدودیتی ندارد. نتیجهٔ این نظارت ناقص و پراشکال، حضور چشمگیر شرکت‌های مهاجرتی بدون مجوز و فعالیت‌های مهاجرتی غیرقانونی است که بسیار شاهد آن هستیم.
متأسفانه، مردم عادی نیز به این قضیه اشراف دقیق و اطلاع درست ندارند؛ اینکه داشتن شرکت مهاجرتی یا انجام فعالیت مهاجرتی، مستلزم داشتن مجوز از دولت نیست و اغلب زمانی که با مشکل مواجه می‌شوند، متوجه می‌شوند که در چه مخمصه‌ای گرفتار شده‌اند. از طرفی، بسیاری اطلاع ندارند که مجوز انجام فعالیت‌های مهاجرتی، به‌نام شخص صادر می‌شود و هیچ شرکت مهاجرتی‌ای، مجوز انجام فعالیت‌های مهاجرتی ندارد مگر آنکه، مدیر آن شرکت، دارای مجوز از کانون مشاوران مهاجرت باشد یا با ارسال یک تأئیدیه به کانون مشاوران مهاجرت، عملکرد آن شرکت مهاجرتی را تحت نام خود، مورد تأیید قرار دهد.
مشکل و برخورد و جدال کانون وکلای کانادا با کانون مشاوران مهاجرت کانادا، حضور قارچ‌گونهٔ شرکت‌های مهاجرتی است که تحت کنترل هیچ سازمانی نیستند و به‌همین دلیل، کاملاً سلیقه‌ای و به‌دور از هرگونه ضابطهٔ قانونی، مشغول فعالیت غیرقانونی‌اند.
اخذ مبالغ نامتعارف کم یا زیاد، تبلیغات دروغ، ارائهٔ ضمانت برای انجام کار و موارد دیگر، کاملاً خلاف قانون بوده و اگر توسط یک مشاور رسمی مهاجرت صورت پذیرد، عواقب بدی در انتظار ایشان خواهد بود ، آن هم به‌دلیل نظارت یکطرفهٔ کانون مشاوران مهاجرت کانادا.
وجود شرکت‌های مهاجرتی غیرقانونی، می‌تواند موجب مشکلات امنیتی نیز بشود، چراکه هیچ نظارتی بر عملکرد آن‌ها وجود ندارد و به‌دور از قانون، فعالیت می‌کنند.
خلأ قانونی و سیستماتیک موجود، یعنی وجود شرکت‌های مهاجرتی بدون مجوز، مشکلاتی را در جامعه ایجاد کرده است که بعضاً رسانه‌ای هم می‌شود و به عقیدهٔ نگارنده، کانون وکلای کانادا، کانون مشاوران مهاجرت کانادا، کمیتهٔ مهاجرت پارلمان و مرزبانی کانادا می‌بایستی در نشستی مشترک این حفره را هر چه سریع‌تر بپوشانند و آن‌گاه، بسیاری از اعتراضات متقابل طرفین، قابل حل خواهد بود.
در نهایت و به‌طور کلی، تنها تفاوت وکلا و مشاوران مهاجرت کانادا، در حضور یا عدم حضور در دادگاه فدرال کانادا خلاصه می‌شود و هیچ تفاوت اجرایی دیگری ندارند و از لحاظ دانش و تجربهٔ کار، بسته به حیطهٔ فعالیت خود، یک وکیل مهاجرت می‌تواند از یک مشاور مهاجرت بادانش‌تر و باتجربه‌تر باشد یا بالعکس.
سهم جامعه از این فرآیند و این جدال‌های بی‌مورد، چشمگیر است و اگر از پیشنهادات جذاب و غیرقانونی شرکت‌های مهاجرتی بدون مجوز چشم‌پوشی شود، به‌مرور این قبیل سازمان‌ها از گردونهٔ بازار مهاجرت خارج می‌شوند.
در هرحال، موارد مشروحه در این نوشته، به طرق مختلف و توسط افراد مختلف به مسئولان امر گوشزد شده و امید است به‌زودی شاهد تغییرات مثبتی در این زمینه باشیم و دیگر گزارشات تخلفات مهاجرتی در رسانه‌ها مشاهده نشود.
پایان
